Η ανυπόκριτη αγάπη

Για να υπάρξει πραγματική αγάπη πρέπει να προηγηθεί η θεραπεία του ανθρώπου. Στην πραγματικότητα θεραπεία είναι η μετατροπή της αγάπης από ιδιοτελή σε ανιδιοτελή.

Για τα χαρίσματα ομιλεί ο Απόστολος Παύλος στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα, τα οποία είναι διάφορα και ποικίλα. Ο Θεός δίνει τα χαρίσματα στα μέλη της Εκκλησίας, για να οικοδομήται η Εκκλησία και να δοξάζεται ο Θεός. Πρόκειται για την προφητεία, την διακονία, την διδασκαλία, την παράκληση, την μετάδοση των υλικών αγαθών, την φροντίδα κάθε καλού έργου, την ελεημοσύνη.

Μετά την απαρίθμηση των χαρισμάτων, γίνεται λόγος για την ανυπόκριτη αγάπη που είναι η υποδομή όλων των πνευματικών χαρισμάτων. Μάλιστα, σε άλλη επιστολή του, στην προς Κορινθίους, ο Απόστολος Παύλος καταγράφει τον ύμνο της αγάπης, που είναι το μεγαλύτερο πνευματικό χάρισμα (Α’ Κορ. ιγ’).

Η αγάπη έχει διπλή κατεύθυνση, ήτοι αγάπη προς τον Θεό και αγάπη προς τους ανθρώπους. Είναι γνωστή η εντολή του Θεού που δόθηκε στην Παλαιά Διαθήκη και επαναλήφθηκε από τον Χριστό: «Ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐν ὅλῃ τῇ καρδίᾳ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ σου· αὕτη ἐστὶ πρώτη καὶ μεγάλη ἐντολή. δευτέρα δὲ ὁμοία αὐτῇ· ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν.» (Ματθ. κβ’, 37-39). Εδώ φαίνεται καθαρά ότι η αγάπη δεν είναι ένα απλό συναίσθημα, αλλά εκφράζεται με όλες τις δυνάμεις της ψυχής, δηλαδή το λογιστικό, το επιθυμητικό και το θυμικό. Δεν είναι λόγια, αλλά μια ολόκληρη ζωή και προσφορά όλου του εαυτού μας στον Θεό και τους αδελφούς μας.

Αν δούμε την αγάπη από την πλευρά του Θεού, μπορούμε να σημειώσουμε ότι η αγάπη είναι η ενέργεια του Θεού, οπότε ο Θεός δεν έχει απλώς αγάπη, αλλά είναι αγάπη, αφού η ενέργεια του Θεού είναι η κίνηση της φύσεως. Ο Θεός αγαπά τον κόσμο που Αυτός δημιούργησε, κινείται προς τον άνθρωπο, αλλά και ελκύει προς τον Εαυτό Του εκείνους που είναι άξιοι της αγάπης Του, στους οποίους η αγάπη ενεργεί καθαρτικά, φωτιστικά και θεοπτικά.

Η πραγματική αγάπη είναι καρπός της απάθειας. Όταν υπάρχουν στον άνθρωπο πάθη, τότε η αγάπη είναι εμπαθής. Για παράδειγμα, η φιλοδοξία, η φιληδονία, η φιλαργυρία έχουν στοιχεία αγάπης, αλλά συνδέονται με την κενή δόξα, την ηδονή και τα αργύρια. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο άνθρωπος δεν μπορεί να αγαπά τον Θεό και τον συνάνθρωπό του αληθινά, γιατί εμπλέκονται τα πάθη, οπότε αγαπά τον εαυτό του, πράγμα που λέγεται φιλαυτία.

Για να υπάρξει πραγματική αγάπη πρέπει να προηγηθεί η θεραπεία του ανθρώπου. Στην πραγματικότητα θεραπεία είναι η μετατροπή της αγάπης από ιδιοτελή σε ανιδιοτελή. Όπου υπάρχει αγάπη ιδιοτελής, εκεί επικρατεί η αρρώστια. Αντίθετα, όπου εκφράζεται η ανιδιοτελής αγάπη, εκεί υπάρχει πνευματική υγεία.

Ο Απόστολος Παύλος γνωρίζει ότι μπορεί και ο άρρωστος πνευματικά άνθρωπος να αγαπά και γι’ αυτό κάνει λόγο για το ότι η αγάπη πρέπει να είναι ανυπόκριτη. Οπότε, άλλο είναι η υποκριτική αγάπη και άλλο είναι η ανυπόκριτη αγάπη. Η υποκριτική αγάπη είναι γεμάτη από ψέματα, θεατρινισμούς, είναι εξωτερική, επιτηδευμένη, εκφράζεται με ψεύτικα χαμόγελα και προσωρινές εκδηλώσεις και συνήθως σκορπά απόγνωση και απελπισία. Η ανυπόκριτη αγάπη είναι αληθινή, ολοκληρωμένη, υγιής και μεταδίδει χαρά, ειρήνη και ελπίδα στους ανθρώπους.

Η πείρα έχει δείξει ότι στην κοινωνία μας περισσεύει η ψεύτικη, η υποκριτική αγάπη. Καμμιά άλλη αρετή δεν έχει κακοποιηθεί τόσο πολύ όσο η αγάπη. Ο ηθοποιός έχει το χάρισμα να προσποιήται συμπεριφορές και χαρακτήρες άλλων ανθρώπων με ακρίβεια και προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση. Αυτό που στην περίπτωση αυτή είναι ένα χάρισμα, στο θέμα της υποκριτικής αγάπης είναι δυστυχία. Τι φοβερό είναι να συναντά κανείς ανθρώπους που εκδηλώνουν ή εμπαθή αγάπη ή υποκριτική αγάπη! Και τι εκπληκτικό είναι να έχει κανείς φίλους που διακρίνονται για την ειλικρίνεια και την ανυπόκριτη αγάπη!

Ο όσιος Ισαάκ ο Σύρος γράφει ότι ο Αββάς Αγάθων ήθελε να βρει έναν λεπρό και να λάβει το άρρωστο σώμα του, δίδοντας σε εκείνον το δικό του υγιές σώμα. Και λέγει ότι αυτό είναι τέλεια αγάπη. Ο ίδιος γράφει ότι η κατά Θεόν πραγματική αγάπη είναι γλυκύτερη της ζωής. Όταν κανείς ζει σε ένα κλίμα ανυπόκριτης και ανιδιοτελούς αγάπης, αισθάνεται γλυκασμό ανώτερο από την βιολογική ζωή.

Όλοι αγαπάμε κάτι, αλλά ας φροντίσουμε να θεραπευόμαστε και να έχουμε ανυπόκριτη, καθαρή και ανιδιοτελή αγάπη.

Πηγή:
Γραπτό Κύρηγμα – Κυριακή 4 Αυγούστου
«Η αγάπη ανυπόκριτος» (Ρωμ. ιβ’, 9)
Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιεροθέου
«Εκκλησιαστική Παρέμβαση»
Ιούλιος 2013, τεύχος 204